Tác phẩm Trên đỉnh non Tản của Nguyễn Tuân là một truyện ngắn xuất sắc mang đậm tính chất dân gian và huyền bí. Tác phẩm đưa người đọc vào thế giới linh thiêng, kỳ bí của núi Tản Viên qua con mắt của những thợ mộc tài hoa.
Thông tin tác giả Trên đỉnh non Tản
Tác giả của tác phẩm Trên đỉnh non Tản là Nguyễn Tuân, ông sinh ngày 10 tháng 7 năm 1910 ở phố Hàng Bạc, Hà Nội.
- Quê ở thôn Thượng Đình, xã Nhân Mục (tên nôm là làng Mọc), nay thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội
- Trưởng thành trong một gia đình nhà Nho khi Hán học đã tàn
- Học đến cuối bậc Thành chung Nam Định thì bị đuổi vì tham gia cuộc bãi khóa phản đối giáo viên Pháp (1929)
- Từng bị tù vì đi qua biên giới tới Thái Lan không có giấy phép
- Cầm bút từ khoảng đầu những năm 1935, nổi tiếng từ năm 1938
- Từ 1948 đến 1957, giữ chức Tổng thư ký Hội Văn nghệ Việt Nam
- Trở thành cây bút tiêu biểu của nền văn học mới sau Cách mạng tháng Tám
Thông tin tác phẩm Trên đỉnh non Tản
Tác phẩm Trên đỉnh non Tản là một truyện ngắn tiêu biểu cho phong cách sáng tác độc đáo của Nguyễn Tuân. Tác phẩm thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố kỳ ảo và truyền thống dân gian.
Thể loại
Truyện ngắn
Xuất xứ/Hoàn cảnh ra đời
In trong Tổng tập văn học Việt Nam, tập 29D, NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, 1997, tr.40 – 54.
Phương thức biểu đạt
Phương thức biểu đạt của tác phẩm Trên đỉnh non Tản: Tự sự.
Bố cục
Phần 1 (từ đầu đến “chân núi Tản Viên”): giới thiệu khái quát về địa danh núi Tản Viên.
Phần 2 (tiếp theo đến “thợ ngõa làm”): cuộc trò chuyện của những người thợ mộc xoay quanh vẻ đẹp nơi đây.
Phần 3 (đoạn còn lại): những suy nghĩ của ông cụ phó Sần về quang cảnh, loài vật cũng như con người nơi đây.
Giá trị nội dung
Câu chuyện kể về ngọn núi cao tên Tản Viên, nơi nước đổ về từ trên cao và rút đi mãi không về cùng non. Đỉnh núi Tản được phủ bởi sương tuyết và mây dày, có màu xanh của ngàn dâu.
Nguyễn Tuân đã khẳng định giá trị của công việc làm nghề đục gỗ. Tác phẩm khuyên con người cần biết giữ chữ tín, giữ mồm giữ miệng nếu không sẽ gặp quả báo.
Giá trị nghệ thuật
Cốt truyện dàn dựng chu đáo, tình tiết sắp xếp hợp lý và hấp dẫn. Tác giả đan xen các yếu tố kỳ ảo và yếu tố dân gian một cách khéo léo.
Phân tích nội dung Trên đỉnh non Tản
Tác phẩm Trên đỉnh non Tản thể hiện tài năng sáng tác độc đáo của Nguyễn Tuân qua cách xử lý đề tài và nghệ thuật kể chuyện. Tác phẩm mang đến cho người đọc nhiều giá trị sâu sắc về văn hóa dân gian và tâm hồn con người Việt.
Đề tài và cốt truyện
Đề tài: thế giới linh thiêng, kỳ bí của các vị thần.
Cốt truyện kể về làng nghề thợ mộc sống dưới chân núi Tản Viên. Mỗi 5-10 năm, thánh thần non Tản (Sơn thần, Sơn Tinh) sẽ hạ sơn một lần để tìm toán thợ mộc, thợ đẽo đá tài tình nhất.
Câu chuyện là chuyến hành trình của nhóm thợ mộc được chọn để tu sửa và thăm thú cái thần kỳ của nơi chốn tiên cảnh. Họ mãi mãi không được hé môi về những gì mình thấy, vì nếu không sẽ phạm lời thề với Sơn thần và nhận cái chết đau đớn.
Các chi tiết kỳ ảo trong văn bản
Đồ vật kỳ ảo: con trúc đào, cây ngân tiễn, hòn đá cuội đập vỡ ra là lúa gạo, rượu,…
Nhân vật kỳ ảo: Thần Non Tản, cô lái đò, Sơn thần.
Tác giả muốn thể hiện rằng sự kỳ ảo không chỉ tạo nên sự hấp dẫn của câu chuyện. Nó còn có vai trò quan trọng trong việc thể hiện sức mạnh và khả năng phi thường của nhân vật trong truyện.
Yếu tố dân gian xen kẽ phương thức tự sự
Việc mượn câu hát dân gian để làm đề từ cho tác phẩm Trên đỉnh non Tản mang theo ý nghĩa sâu sắc. Nó tạo ra sự kết nối với truyền thống dân gian.
| Ý nghĩa | Giải thích |
|---|---|
| Kết nối với truyền thống | Câu hát dân gian là phần của văn hóa dân gian, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, tạo sự kết nối với quá khứ |
| Tạo bầu không khí | Câu hát dân gian mang theo tâm trạng, cảm xúc, giúp tạo ra bầu không khí cho câu chuyện |
| Gợi nhớ và tương tác | Câu hát dân gian quen thuộc với người đọc, gợi nhớ kỷ niệm, tạo tương tác giữa tác phẩm và người đọc |
Tác phẩm Trên đỉnh non Tản khẳng định tài năng độc đáo của Nguyễn Tuân trong việc kết hợp truyền thống dân gian với nghệ thuật hiện đại. Tác phẩm mang lại giá trị giáo dục sâu sắc về đạo đức và truyền thống văn hóa dân tộc.