Soạn bài Ngõ Tràng An

Nguyễn Duy (1948-2021) là nhà thơ Việt Nam nổi tiếng với những bài thơ về tình yêu quê hương đất nước. Ông được biết đến qua nhiều tác phẩm như “Đất nước”, “Mái ấm”, “Gửi con”…

Thơ Nguyễn Duy mang đậm chất trữ tình, giản dị nhưng sâu sắc, thể hiện tình yêu chân thành với quê hương và con người Việt Nam.

Ngõ Tràng An là một con ngõ nhỏ ở Hà Nội, gắn liền với tuổi thơ của nhiều người. Nơi đây mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống của phố cổ Hà Nội.

Đây là không gian quen thuộc, bình dị nhưng chứa đựng nhiều kỷ niệm và cảm xúc sâu lắng của con người.

Bài thơ nói về tình yêu quê hương đất nước thông qua hình ảnh ngõ Tràng An thân thương. Tác giả thể hiện sự hoài niệm về tuổi thơ và suy tư về thời gian.

Ngôn ngữ thơ giản dị, gần gũi, sử dụng những từ ngữ quen thuộc trong đời sống hàng ngày. Tác giả vận dụng thể thơ tự do, không ràng buộc về vần điệu.

Bài thơ miêu tả bức tranh thiên nhiên và tâm trạng của nhà thơ. Qua đó thể hiện tình yêu quê hương đất nước sâu sắc, thầm kín của tác giả.

Trong bài thơ chỉ có một nhân vật “tôi”.

Hình ảnh nhân vật “tôi” ngày bé là một cậu bé nghịch ngợm, chọc ghẹo cô bạn thân của mình.

Các hình ảnh: “Tôi gặp lại tôi/ Luồn cột đèn đầu ngõ”, “Suốt năm mươi năm”, “Hoa đại đầu thế kỉ/ Rụng vào tôi – bây – giờ”.

⇒ gợi cảm xúc ngổn ngang, trầm tư, suy lắng.

“Hoa đại đầu thế kỉ / Rụng vào tôi – bây – giờ”:

• Hình ảnh của hoa đại rơi vào thời điểm hiện tại của người nói không chỉ đơn thuần là một hình ảnh về sự rụng rơi của hoa. Nó còn mang ý nghĩa về sự chuyển giao, tiếp nối giữa quá khứ và hiện tại.
• “Hoa đại đầu thế kỉ” có thể tượng trưng cho những giá trị, kỷ niệm của thời gian xa xưa. Đây là những hình ảnh đẹp và quý báu, đại diện cho thời kỳ lịch sử.
• “Rụng vào tôi – bây – giờ” thể hiện việc những giá trị này đã được kế thừa và trải qua thời gian, rơi vào hiện tại của người nói. Điều này gợi lên sự hoài niệm và tâm hồn sâu lắng.

Thể thơ tự do:

• Bài thơ viết theo thể thơ tự do, không ràng buộc về số lượng câu, số lượng chữ trong mỗi câu, hay vần điệu cố định.
• Thể thơ tự do cho phép tác giả tự do sáng tạo, tạo ra những hình ảnh và ý nghĩa độc đáo.

Kết cấu hiện tại – quá khứ – hiện tại đan xen:

• Bài thơ lồng ghép giữa ba thời kỳ: hiện tại, quá khứ và hiện tại đan xen.
• Sự đan xen này tạo ra một không gian thời gian đa chiều, cho phép người đọc suy ngẫm về sự liên kết giữa quá khứ và hiện tại.

Hình ảnh và từ ngữ tượng trưng:

• Tác giả sử dụng từ ngữ và hình ảnh bình dị, quen thuộc, nhưng đầy ý nghĩa tượng trưng.
• Ví dụ, hình ảnh “hoa đại đầu thế kỉ” không chỉ là một loài hoa, mà còn tượng trưng cho những giá trị văn hóa, tinh thần từ quá khứ.
• Từ ngữ và hình ảnh này tạo nên sự độc đáo và sâu sắc cho bài thơ.

Con đường đất đỏ dẫn về làng ngoại luôn là hình ảnh không thể nào quên trong tâm trí tôi. Mỗi lần về thăm ngoại, tôi lại được đi bộ trên con đường quen thuộc ấy.

Hai bên đường là những hàng tre xanh mướt, tiếng lá xào xạc mỗi khi gió thổi qua. Những căn nhà tranh cũ kỹ với mái ngói đỏ thẫm nằm lẻ tẻ hai bên lối.

Giờ đây, con đường đã được lát gạch bê tông, hiện đại hơn nhưng không còn mang vẻ đẹp mộc mạc xưa kia. Tuy vậy, mỗi lần trở về, lòng tôi vẫn rộn ràng những kỷ niệm tuổi thơ tuyệt vời.