Tác phẩm Cái giá trị làm người của nhà văn Vũ Trọng Phụng là một phóng sự tiêu biểu của văn học hiện thực Việt Nam thế kỷ XX. Tác phẩm phản ánh chân thực cuộc sống khốn khó của người lao động nghèo trong xã hội Việt Nam trước năm 1945, qua đó bóc trần sự bất công xã hội và thể hiện lòng nhân đạo sâu sắc.
Thông tin tác giả Cái giá trị làm người
Tác giả của Cái giá trị làm người là Vũ Trọng Phụng (1912 – 1939), ông là nhà văn tiêu biểu của văn học hiện thực Việt Nam.
- Sinh ra ở Mỹ Hào, Hưng Yên nhưng lớn lên và sinh sống tại Hà Nội
- Cha là Vũ Văn Lân làm thợ điện ở Ga-ra Charles Boillot, mất sớm khi ông mới được 7 tháng tuổi
- Được mẹ Phạm Thị Khách vất vả nuôi con ăn học
- Học hết tiểu học tại trường Hàng Vôi, phải thôi học để đi làm kiếm sống khi 14 tuổi
- Được hưởng chế độ giáo dục mới do Toàn quyền Pháp Albert Sarraut đề xướng
- Sau hai năm làm việc tại các sở tư, chuyển sang làm báo và viết văn chuyên nghiệp
Thông tin tác phẩm Cái giá trị làm người
Tác phẩm Cái giá trị làm người là một phóng sự xuất sắc thể hiện nghệ thuật viết báo và văn học của Vũ Trọng Phụng. Tác phẩm được đánh giá cao về giá trị nội dung lẫn nghệ thuật.
Thể loại
Phóng sự
Xuất xứ/Hoàn cảnh ra đời
In trong Tổng hợp văn học Việt Nam, tập 29, NXB Khoa học xã hội, 2000, trang 140 – 144.
Phương thức biểu đạt
Phương thức biểu đạt của tác phẩm Cái giá trị làm người là nghị luận, kết hợp linh hoạt giữa trần thuật, miêu tả và bình luận.
Bố cục
Phần 1: Cuộc trao đổi, mua bán người giữa mụ già và nhân vật “tôi”.
Phần 2: Cuộc hội thoại giữa mụ già với vú em.
Phần 3: Phi vụ “mua bán” người thành công của mụ.
Giá trị nội dung
Đoạn trích phản ánh sự kiện những người lao động thất nghiệp phải tụ tập ra chợ “bán người” để kiếm việc làm. Tác phẩm tái hiện chân thực cảnh cơ cực, cùng quẫn của những người lâm vào cuộc sống cơ hàn trong xã hội cũ.
Giá trị nghệ thuật
Sử dụng phương pháp độc thoại nhằm bộc lộ rõ tính cách của từng hạng người. Có sự kết hợp giữa trần thuật với miêu tả, giữa trần thuật với bình luận.
Nghệ thuật viết phóng sự và nghệ thuật trào phúng sâu sắc, đầy giá trị hiện thực.
Phân tích nội dung Cái giá trị làm người
Tác phẩm Cái giá trị làm người được phân tích chi tiết qua nhiều khía cạnh nghệ thuật và nội dung. Đây là một trong những phóng sự tiêu biểu nhất của Vũ Trọng Phụng.
Nội dung phóng sự
Phản ánh sự kiện những người lao động thất nghiệp tụ tập ra chợ “bán người” để kiếm việc làm. Tái hiện hiện trạng thất nghiệp khốn khó thời bấy giờ.
Những người đàn bà đi ở vú phải bỏ con ở nhà để lấy sữa nuôi con người ta vì gia đình nghèo. Mụ “đưa người” có toàn quyền quyết định cái giá của những người lao động đủ mọi lứa tuổi.
Nghệ thuật sử dụng lời thoại
Mật độ lời thoại được sử dụng hợp lý, không quá dày đặc. Lời thoại xuất hiện ở các khung cảnh quan trọng để thể hiện tâm tư, tình cảm của nhân vật.
Tạo sự cân đối giữa miêu tả và trò chuyện, giúp phát triển nhân vật và tạo tương tác gần gũi với độc giả. Phản ánh ngôn ngữ đời thường, tăng tính chân thực của phóng sự.
Nghệ thuật trần thuật và miêu tả
Tác giả kết hợp khéo léo giữa trần thuật để kể câu chuyện và miêu tả các tình huống, nhân vật. Sự kết hợp này tạo nên tính sinh động và chân thực cho tác phẩm.
Trần thuật được kết hợp với bình luận về các tình huống, sự kiện và nhân vật một cách tự nhiên.
Phản ánh con người và xã hội Việt Nam trước 1945
Tình trạng khốn khó và bất công xã hội được miêu tả qua cuộc sống người lao động nghèo. Sự chênh lệch giàu nghèo và bất công trong việc định đoạt giá trị lao động.
Thể hiện tình thương và lòng nhân ái qua việc miêu tả những người nghèo khó. Tính chân thực được thể hiện qua ngôn ngữ sắc sảo và hình ảnh sinh động.
Tác phẩm Cái giá trị làm người là kiệt tác phóng sự giúp học sinh hiểu sâu về xã hội và con người Việt Nam.