Soạn bài Muối của rừng

Rừng và biển là hai tài nguyên quý giá với hệ thống sinh vật phong phú và đa dạng. Muối là kết tinh của biển nhưng lại có trên rừng.

Cách đặt nhan đề cho thấy sự huyền bí và khơi gợi tính tò mò cho người đọc.

Gia đình khỉ hoảng loạn, khiếp sợ khi chứng kiến cảnh ông Điểu bắn hạ khỉ Đực:

• Khỉ đực: Cố gượng dậy, nhưng lại vật xuống, tiếng kêu buồn thảm, đau đớn.
• Khỉ cái: Khỉ cái liều mạng đến gần nâng khỉ đực lên.
• Khỉ con: Di chuyển một cách thận trọng đến chỗ khỉ đực.

Chứng kiến khỉ con rớt xuống vực sâu hút trong khung cảnh sương mù dâng lên cuồn cuộn và tiếng rú thê thảm khiến ông Điểu sợ hãi đến mức phải chạy trốn.

“Trong ký ức của ông chưa hề có tiếng rú nào tương tự thế này”

Trước khung cảnh bi thương của gia đình nhà khỉ và cơ thể đau đớn của khỉ đực, khả năng cao ông Diểu sẽ thương hại và cứu khỉ Đực.

Hành động của ông Diểu mang đến nhiều bất ngờ. Bởi, ngay từ đầu tác phẩm, ông Diểu đã xuất hiện với hình ảnh của một người tàn phá thiên nhiên và mạnh bạo, chính ông là người kiên quyết đưa khỉ đực vào tầm ngắm.

Nhưng đến cuối cùng, ông lại chính lại lưỡng lự, thương cảm và cứu vớt khỉ đực.

Hình ảnh hoa tử huyền xuất hiện trong đoạn kết truyện là một trong những chi tiết chứa đựng nhiều ý nghĩa. Loài hoa có màu trắng, vị mặn, rất hiếm khi xuất hiện.

Loài hoa này được mệnh danh là hoa muối của rừng, mang điềm báo về mùa màng bội thu, cuộc sống sung túc. Nhan đề “Muối của rừng” lấy cảm hứng từ loài hoa đặc biệt này.

Cuối cùng, con người vẫn luôn hướng đến những giá trị tốt đẹp, khao khát về một tương lai tươi sáng.

Truyện kể về ông Diểu đi săn và bắn trúng khỉ đực. Chứng kiến tình cảm thiêng liêng của gia đình khỉ, ông Diểu thức tỉnh lương tâm, cứu khỉ đực và trở về tay trắng nhưng tâm hồn thanh thản.

Nhân vật ông Diểu được quan sát chủ yếu từ ngôi thứ 3.

Với điểm nhìn từ ngôi thứ 3, hình ảnh ông Diểu được xuất hiện đầy đủ và toàn diện hơn. Người đọc dễ dàng quan sát được từng hành động, lời nói và suy nghĩ độc thoại nội tâm của nhân vật.

Từ đó, dễ dàng đưa ra được những nhận xét, đánh giá khách quan nhất về nhân vật ông Diểu.

Cách phản ứng của bầy khỉ phản ánh mối quan hệ gắn bó giữa các thành viên trong gia đình như của con người. Khi khỉ đực đối mặt với nguy hiểm, khỉ cái sẵn sàng đối đầu với nòng súng để bảo vệ khỉ đực đến cùng.

Đàn khỉ con luôn lo lắng, theo dõi và không rời nửa bước. Tình cảm gia đình, huyết thống thiêng liêng tạo nên sức mạnh to lớn, làm thức tỉnh bản chất tốt đẹp của con người.

Ông Diểu vốn có bản chất là con người có tấm lòng lương thiện và lòng trắc ẩn, đã kịp thời thay đổi hành động cứu khỉ đực.

Nhận xét: Sự kết hợp giữa lời của người kể chuyện và lời nhân vật, hình ảnh nhân vật ông Diểu được nhìn nhận dưới nhiều khía cạnh khác nhau.

Diễn biến tâm lý của nhân vật được bộ lộ rõ ràng hơn trước các sự vật, hiện tượng đang diễn ra xung quanh. Đồng thời, câu chuyện diễn ra sinh động và hấp dẫn hơn.

Theo quan niệm của người kể chuyện, “muối của rừng” là sự kết tinh của sự thiện lương, lòng trắc ẩn của con người.

“Muối của biển” chủ yếu được gửi gắm trong hình ảnh ông Diểu chứng kiến “con khỉ đực nằm dài trên vạt cỏ ướt” và cảm nhận “buồn bã tê tái đến tận đáy lòng” trong cơ thể mình.

Đó là chi tiết đắt giá, đánh dấu sự thức tỉnh lương tâm trong con người.

Muối của rừng hấp dẫn bởi cách nội dung câu chuyện. Từng tình tiết câu chuyện đều được tác giả khéo léo gửi gắm những thông điệp khác nhau.

Đó không chỉ là một cuộc đi săn thông thường, đó là hành không ngừng đấu tranh giữa cái thiện và ác. Trước tình cảm thiêng liêng giữa các khỉ đực, khỉ cái, khỉ con, con người kịp thời thức tỉnh lương tâm và cứu rỗi thiên nhiên.

Hình ảnh ông Diểu trở về với tay trắng và trần trụi nhưng tâm hồn thanh thản và chứa chan niềm tin vào những điều tốt đẹp phía trước.

Điểm giống nhau: Cả hai tác phẩm đều diễn ra trong bối cảnh con người có những tiếp xúc trực tiếp với thiên nhiên. Từ đó, tác giả gửi gắm đến những thông điệp về con người và cuộc sống.

Khác nhau:

Truyện ngắn Muối của rừng mang đến thông điệp nhân văn sâu sắc về lòng trắc ẩn và sự thức tỉnh lương tâm của con người. Qua hành trình từ kẻ săn mồi đến người cứu rỗi của ông Diểu, tác giả Nguyễn Huy Thiệp đã khẳng định bản chất tốt đẹp vốn có trong mỗi con người.

Tình cảm gia đình thiêng liêng của đàn khỉ như một tia sáng đã thức tỉnh nhân cách cao đẹp nơi ông Diểu. Hình ảnh “muối của rừng” – loài hoa hiếm có màu trắng, vị mặn – tượng trưng cho sự trong sạch của tâm hồn và hy vọng về một tương lai tươi sáng.

Thông điệp tác phẩm nhắc nhở chúng ta rằng dù trong hoàn cảnh nào, con người vẫn có thể quay về với bản chất nhân ái, biết yêu thương và bảo vệ thiên nhiên thay vì tàn phá.