Tác phẩm Tiếng thu là một trong những bài thơ tiêu biểu của Lưu Trọng Lư, thể hiện tâm trạng khắc khoải khi mùa thu về. Bài thơ mang đậm phong cách lãng mạn với những hình ảnh thiên nhiên đầy tính biểu tượng, thể hiện nỗi niềm da diết của nhân vật trữ tình thông qua cảnh sắc mùa thu.
Nội dung Tiếng thu
Em không nghe mùa thu
Dưới trăng mờ thổn thức?
Em không nghe rạo rực
Hình ảnh kẻ chinh phu
Trong lòng người cô phụ?
Em không nghe rừng thu
Lá thu kêu xào xạc
Con nai vàng ngơ ngác
Đạp trên lá vàng khô?
Thông tin tác giả Tiếng thu
Tác giả của tác phẩm Tiếng thu là Lưu Trọng Lư, ông là một nhà thơ, nhà văn, nhà soạn kịch tiêu biểu của Việt Nam.
- Năm sinh – mất: 1911 – 1991
- Quê quán: Làng Cao Lao Hạ, xã Hạ Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình
- Xuất thân: Gia đình quan lạc, có nền nho giáo
- Vai trò: Một trong những nhà thơ khởi xướng phong trào Thơ mới năm 1932
- Phong cách: Thơ vần phóng khoáng, tạo nên bài ca thiêng liêng vừa vui vừa buồn
Thông tin tác phẩm Tiếng thu
Tác phẩm Tiếng thu là bức tranh thiên nhiên được vẽ bằng cả tâm hồn và điệu nhạc rất riêng của nhà thơ. Bài thơ được sáng tác theo phong cách lãng mạn với nhiều giá trị nghệ thuật đặc sắc.
Thể loại
Thơ năm chữ, thuộc dòng Thơ mới
Xuất xứ/Hoàn cảnh ra đời
Bài thơ được sáng tác năm 1939 khi tác giả nhớ về ngôi nhà thời thơ ấu. Nơi ấy chứa đựng bức tranh thiên nhiên mùa thu đẹp đẽ với hình ảnh con nai hồn nhiên và những người phụ nữ chờ đợi chồng trở về.
Phương thức biểu đạt
Phương thức biểu đạt của tác phẩm Tiếng thu là biểu cảm. Tác giả muốn bày tỏ nỗi niềm da diết của nhân vật trữ tình thông qua hình ảnh mùa thu.
Bố cục
Bài thơ được chia làm 3 phần chính:
- Phần 1: Khổ đầu – Tiếng thu như một điệu huyền
- Phần 2: Khổ giữa – Tâm trạng nhân vật trữ tình
- Phần 3: Khổ cuối – Khung cảnh thiên nhiên mùa thu
Giá trị nội dung
Tác phẩm Tiếng thu thể hiện nỗi buồn man mác và khắc khoài trong tâm hồn con người. Bài thơ mang tính nhân văn sâu sắc khi thể hiện tâm trạng của những người phụ nữ chờ đợi người thân.
Giá trị nghệ thuật
Bài thơ sử dụng nhiều biện pháp tu từ như điệp ngữ, nhân hóa, từ láy, câu hỏi tu từ. Những hình ảnh thiên nhiên được nhân hóa tạo nên vẻ đẹp đượm buồn đặc trưng của phong cách Lưu Trọng Lư.
Phân tích nội dung Tiếng thu
Tác phẩm Tiếng thu là bức tranh tâm trạng sống động, nhà thơ mượn không gian và cảnh vật để nói lên nỗi buồn và sự khắc khoải trong tâm hồn nhân vật trữ tình.
Ý nghĩa nhan đề
Nhan đề “Tiếng thu” đồng nghĩa với tiếng lòng, là tiếng nói của con tim dành cho một tình yêu thầm lặng. “Tiếng thu” là tiếng của mùa thu, nhưng cũng là tiếng lòng day dứt của nhân vật.
Hình ảnh nghệ thuật nổi bật
Bài thơ sử dụng hình ảnh “trăng mờ thổn thức” để thể hiện tâm trạng buồn bã. Hình ảnh “kẻ chinh phu” và “người cô phụ” tạo nên sự đối lập và làm nổi bật nỗi nhớ nhung.
Hình ảnh “con nai vàng ngơ ngác / Đạp trên lá vàng khô” mang tính biểu tượng cao. Con nai tượng trưng cho sự hồn nhiên, trong sáng, còn lá vàng khô biểu trưng cho sự tàn phai.
Biện pháp tu từ đặc sắc
Tác giả sử dụng điệp ngữ “Em không nghe” tạo nhịp điệu và nhấn mạnh sự day dứt. Câu hỏi tu từ được lặp lại làm tăng tính biểu cảm của bài thơ.
Từ láy như “xào xạc”, “ngơ ngác” tạo âm thanh du dương và tăng tính gợi cảm. Biện pháp nhân hóa làm cho thiên nhiên trở nên gần gũi với con người.
Giọng điệu và tâm trạng
Giọng điệu của bài thơ vừa tình tứ vừa buồn bã. Nhà thơ sử dụng giọng điệu trầm buồn để thể hiện nỗi niềm da diết của nhân vật trữ tình.
Tâm trạng chủ đạo là sự khắc khoải, day dứt khi mùa thu về. Đó là nỗi buồn của sự chia ly, của những cuộc chờ đợi mông mờ.
Tác phẩm Tiếng thu là kiệt tác thơ ca về mùa thu, thể hiện tài năng xuất sắc của Lưu Trọng Lư trong việc kết hợp cảnh và tình.